ORTAK POLİTİKALAR MUTABAKAT METNİ

Kentleşme ve Afet Yönetimi

  • Şehircilik ve Afet Yönetimi Bakanlığı kuracağız.
  • Şehirlerimizi kısa vadeli kişisel rant ve menfaat odaklı değil uzun vadeli planlayacağız.
  • ‘Kente Karşı İşlenen Suçlar’ kavramını hukuk sistemimize yerleştirmek üzere çalışma başlatacağız.
  • Kentsel dönüşümü rant değil çevre ve insan odaklı, afet risklerine karşı dayanıklığı artıran, kent kimliğini yok etmeyen, doğaya ve tarihe karşı saygılı, dezavantajlı ve engelli vatandaşlarımızı önceleyen bir anlayışla yürüteceğiz.
  • Şehrin anayasası olacak Nazım İmar Planı’nın tarih, istatistiki veriler ve şehrin kimliğiyle uyumlu işlevlere göre bilimsel yöntemlerle yapılmasını sağlayacağız.
  • İmar planı değişikliklerini parsel bazlı olmaktan çıkaracak bölge bazlı hale getirecek, bölgede yaşayanların büyük kısmını etkileyecek projeleri halk oylamasına sunacağız.
  • Rant amacı güden veya yerel yönetimlere gelir sağlama amaçlı mevzi imar planı değişikliklerine ve emsal artışlarına son vereceğiz.
  • 15 dakikalık kent/kendine yeten semt modelini özel desteklerle geliştireceğiz.
  • Şehirleri engelli dostu hale getirecek, belli metrikler üzerinden il/ilçe/mahalle düzeyinde ölçüm ve puanlama yapacak, yerel yönetimlerin gerekli geliştirmeleri yapmalarını sağlayacağız.
  • AFAD’a kuruluş statüsünü ve itibarını geri kazandıracak, İçişleri Bakanlığı bünyesinden çıkaracak, kural koyucu, yönlendirici, koordine edici, destekleyici ve denetleyici olarak yeniden yapılandıracağız.
  • Toplanan afet vergilerinin, afetin zararlarını azaltacak tedbirler ve afet sonrasındaki normale dönüş ile rehabilitasyon çalışmaları için harcanmasını sağlayacağız.
  • İstanbul depremine karşı, risk azaltmayı hedefleyen Hayat İstanbul Projesini başlatacağız.
  • DASK’ı tüm afet türlerini ve konut harici yapıları da kapsayacak şekilde geliştireceğiz.
  • Afet sonrasında evleri “oturulmaz” hale gelen mülkiyet sahibi ve kiracı yurttaşlara geçici barınma imkanları sunup, eşya ve kira yardımı yapacağız.
  • Afet yönetimini etkisizleştiren imar afları çıkarılmasına son vereceğiz.

 

Kentleşme

Şehircilik ve Afet Yönetimi Bakanlığı kuracağız.

Bilgi-iletişim teknolojileri ve akıllı uygulamalarla hayatı kolaylaştıran, refah düzeyi yüksek, sürdürülebilirlik ilkelerine uygun, tarihsel zenginliğini koruyan, turizm, tarım, lojistik, teknoloji ve sanayi sektörlerinde uluslararası kentlerle rekabet edebilecek, afetlere dayanıklı, güvenli, katılımcı, doğaya saygılı, gelecek nesillere gönül rahatlığı ile bırakabileceğimiz ve sağlıklı, mutlu ve marka şehirler inşa edeceğiz.

Şehirlerimizi kısa vadeli kişisel rant ve menfaat odaklı değil uzun vadeli planlayacağız.

Şehirleşme ve yapılaşma ile ilgili mevzuatı sadeleştirerek vatandaşlarımız üzerindeki idari ve mali yükleri azaltacağız.

Kent Bilgi Sistemi uygulamalarını güncel hale getireceğiz.

Veriye Dayalı Kentsel Konumlandırma çalışmaları yapacağız.

‘Kente Karşı İşlenen Suçlar’ kavramını hukuk sistemimize yerleştirmek üzere çalışma başlatacağız.

Tüm yapıların bilgilerini blok zinciri mimarisindeki “Kentsel Kayıt Platformu’na (KKP)” kaydedecek, KKP’ye işlenmeyen değişiklikler için caydırıcı cezalar uygulayacağız.

Kenti etkileyen büyük ölçekli yapılaşma kararları öncesinde Sosyal Etki Değerlendirme raporu alınması uygulamasını getireceğiz.

Mahalle kültürünü, komşuluk ve insani ilişkileri ve geleneksel mimari kültürümüzü koruyacak bir yaklaşım sergileyeceğiz.

Şehirlerin mimari tasarımında yerel iklime, tarihi ve geleneksel örüntülere, yapılara ve sınırlara duyarlılığı dikkate alacağız.

Tek merkezli ve çarpık yapılaşmaya izin vermeyeceğiz.

Medeniyet değerlerimize ve kültürel kimliğimize uygun şehirler inşa edecek mimarlar ve şehir planlamacıları yetiştireceğiz.

Kentsel yaşam kalitesi ölçütlerini belirleyerek bu ölçütleri imar ve kentsel dönüşüm kanunlarına ekleyeceğiz.

“Riskli alan” kavramını adalet ve hakkaniyet ölçülerine göre yeniden tanımlayacağız.

Yerel idarelerin imar planlarını, kentsel yaşam kalitesi ölçütlerini göz önüne alarak yapmalarını sağlayacağız.

Şehirlerin imar ve deprem eylem planlarını ivedilikle yapacağız.

Tarımsal araziler heba edilmeden yatay şehirleşme planlamasına özen gösterecek, tarihi ve doğal dokuyu koruyacak estetik ve şahsiyetli şehirler inşa edeceğiz.

Şehri, arsayı ve toprağı rant unsuru olmaktan çıkaracağız.

İnsanların beton kulelerin arasına sıkıştırıldığı, komşuluk ilişkilerinin yitirildiği, sosyal gelişimlerini sekteye uğratarak birbirinden uzaklaştırıldığı dikey betonlaşma hastalığını terk edeceğiz.

Merkezi yönetim ve yerel yönetim iş birliğinin sağlanacağı, mülkiyet hakkının ihlal edilmeyeceği ve aksaklıkların giderildiği bir Kentsel Dönüşüm Yasası çıkaracağız.

Tüm yapıları süratle gözden geçirerek, deprem ve sel açısından en riskli bölgelerden başlamak üzere bir kentsel dönüşüm programını derhal uygulamaya koyacağız.

Kentsel dönüşümü rant değil çevre ve insan odaklı, afet risklerine karşı dayanıklığı artıran, kent kimliğini yok etmeyen, doğaya ve tarihe karşı saygılı, dezavantajlı ve engelli vatandaşlarımızı önceleyen bir anlayışla yürüteceğiz.

Kentsel dönüşüm projelerinde ekonomik, sosyal ve çevresel boyutları bir bütün halde ele alacak; nüfus yoğunluğunu, kamusal donatı alanlarını, ulaşım, eğitim, sağlık, yeşil alan ve alışveriş alanlarını planlayacak; yerindelik, şeffaflık ve adalet ilkelerini esas alacak ve riskli alanlarda yaşayanların, mahalli yönetimlerin, STK ve meslek odalarının sürece katılmasını sağlayacağız.

Kentsel dönüşüm uygulamalarında merkezi ve yerel yönetimin işbirliği sağlayarak soylulaştırma, zorla tahliye, mülkiyet hakkı ihlali, borçlandırma gibi davranışlardan mutlak anlamda kaçınacağız.

Kentsel dönüşümü hızlandırmak amacıyla, kentsel dönüşüm alanında ikamet edenlere inşaat süresi boyunca ikame konut, ofis ve dükkân alanı belirleyecek, temelli taşınmak isteyenlere yeni yer seçeneği sunacak, taşınma giderlerine destek sağlayacağız.

Proje Ortaklık Payı, İmar Hakkı Transferi gibi araçları kentsel dönüşüm projelerinin desteklenmesi için kullanacağız.

İmar planı yapma konusundaki yetki dağınıklığını, mahalli idarelerin imar planı yapma, merkezi yönetimin ise denetim yapma yetkisine sahip olacağı bir anlayışı esas alarak gidereceğiz.

Hem merkezi yönetimin hem de yerel yönetimlerin imar planı çalışmalarında ilgili tüm paydaşlara danışılmasını zorunlu hale getireceğiz.

Şehrin anayasası olacak Nazım İmar Planı’nın tarih, istatistiki veriler ve şehrin kimliğiyle uyumlu işlevlere göre bilimsel yöntemlerle yapılmasını sağlayacağız.

İmar planı değişikliklerini parsel bazlı olmaktan çıkaracak bölge bazlı hale getirecek, bölgede yaşayanların büyük kısmını etkileyecek projeleri halk oylamasına sunacağız.

Rant amacı güden veya yerel yönetimlere gelir sağlama amaçlı mevzi imar planı değişikliklerine ve emsal artışlarına son vereceğiz.

Çevre Düzeni Planlarının tüm illeri kapsayacak şekilde tamamlanmasını; plansız hiçbir alanın kalmamasını sağlayacağız.

İmar Planları yapılırken Cem Evleri için mekân ayrılmasını sağlayacağız.

Özel tehlikelere (sıvılaşma, heyelan, tsunami, sel gibi) maruz alanlarda farklı imar kısıtlamaları uygulayacağız.

Afet yönetimini etkisizleştiren imar afları çıkarılmasına son vereceğiz.

Kentin taşıdığı tarihsel ve kültürel mirasla uyumlu şekilde yapılaşmanın devam edebilmesi için ‘Kentsel Tasarım Rehberleri’ hazırlayacağız.

Ulusal Akıllı Kentler Programı geliştirecek ve titizlikle uygulayacağız.

Kişi başına düşen yeşil alan miktarını, ülke genelinde en az iki katına çıkaracağız.

İhtiyaçlara uygun kent meydanı düzenlemelerinin tamamlanmasını sağlayacağız.

Kentsel altyapıyı, kentsel gelişmeden önce planlayıp gerçekleştireceğiz.

Güvenli, akıllı ve sürdürülebilir ulaşımın sağlanması için Akıllı Ulaşım Sistemleri uygulamalarını yaygınlaştırarak trafik güvenliği ve seyahat konforunun iyileştirilmesini ve kesintisiz trafik akım koşullarını sağlayacağız.

Toplu taşımacılıkla kent içinde hızlı ve ucuz ulaşımı teşvik edeceğiz.

Ülke genelinde toplu ulaşım araçlarına binmek için kullanılan kartların tek bir çatı altında yönetimini sağlayacağız.

Şehir içi taksi uygulamalarını ihtiyaca dönük olarak gözden geçireceğiz.

Yürüyüş, bisiklet ve motosiklet yollarını/tahsisli şeritleri yaygınlaştıracağız.

15 dakikalık kent/kendine yeten semt modelini özel desteklerle geliştireceğiz.

Mahalle düzeyinde farklı arazi kullanım türlerinin entegrasyonunu sağlayacak, komşuluk bahçeleri, yağmur suyu hasadı/kullanımı, mahalle ormanı, otopark, spor alanları, güneş/ jeotermal/biyokütle enerji üretim sistemlerini içerecek yerleşim planları geliştireceğiz.

Çocuklar, gençler, yaşlılar, kadınlar, engelliler/dezavantajlılar başta olmak üzere tüm kentlilerin ihtiyaçlarına cevap veren uygulamalar geliştirerek şehirlerimizin sosyal kapsayıcılığını artıracağız.

Sokak aydınlatması, ulaşım mesafesi, sabit ve hareketli kameraların artırılması ve benzeri uygulamalarla kentlerimizi güvenle yaşanacak hale getireceğiz.

Emekli, yaşlı nüfusun doğa ile iç içe yaşamalarını sağlayacak şekilde planlama yapacak, huzurlu evler, yaşam konseptleri ve benzeri kuşaklar arası iletişimi arttıracağız.

Şehirleri engelli dostu hale getirecek, belli metrikler üzerinden il/ilçe/mahalle düzeyinde ölçüm ve puanlama yapacak, yerel yönetimlerin gerekli geliştirmeleri yapmalarını sağlayacağız.

Tüm yol, cadde ve sokaklarda tasarruflu aydınlatma kullanılmasını sağlayacağız.

Binaların otopark yeterlilik belgesi alması uygulamasını getireceğiz.

Otopark talebi yüksek olan bölgelerde vale hizmetlerini yaygınlaştıracak, maliyetleri düşürecek ve çalışan personele sertifika şartı getireceğiz.

Temalı kent parkları yapımına hız vereceğiz.

Tamamlanmamış veya metruk yapıların doğurduğu görüntü kirliliği, halk sağlığı ve güvenlik risklerini önleyeceğiz.

Dış cephe led aydınlatmalarına sınırlama getirecek, bu uygulamaların şehir estetik komisyonunda değerlendirilmesini sağlayacağız.

Belediye araçlarını sensörleştirecek, elde edilen (nem, hava kirliliği, desibel ölçümü vb.) verileri yeni girişim ve bilimsel analizlerin geliştirilmesi için açık veri olarak sunacağız.

Yapısal yoğunluk oluşturarak bulunduğu bölgenin değerini düşüren inşaat faaliyetlerini az yoğunluklu bölge ve şehirlere değer katacak şekilde yeniden planlayacağız.

Ucuz ve kaliteli konut projeleri ile vatandaşlarımızın barınma sorununa rant odaklı değil, insan odaklı ve ihtiyaca göre çözümler üreteceğiz.

Disiplinler arası Yapı Bilgi Modellemesi (BIM-Building Information Modelling) sistemlerinin uygulanmasına geçeceğiz.

4708 sayılı yapı denetimi hakkında kanunu gözden geçireceğiz.

Şehirlerde şehrin marka kimliğine katkı sağlayacak heykel, anıt gibi sanat eserlerinin yapılması sürecinde ilgili şehrin bölge koruma kurulu, il kültür müdürlüğü temsilcilerinin onayının zorunlu olacağı bir mekanizma kuracak ve şehir estetiğini önceleyeceğiz.

81 ilde tarihi binaların röleve ve projelerini çıkararak dijital ortama aktaracağız.

 

Afet Yönetimi

Afet Yönetimini yeni kuracağımız “Şehircilik ve Afet Yönetimi Bakanlığı” altında yürüteceğiz.

Afet Çerçeve Kanunu çıkartarak afetler ile ilgili mevzuatı tüm yönleriyle yeniden düzenleyeceğiz.

Afet Yönetimi kurumlarını merkezi ve yerel düzeyde yereli güçlendirerek yeniden yapılandıracağız.

AFAD’a kuruluş statüsünü ve itibarını geri kazandıracak, İçişleri Bakanlığı bünyesinden çıkaracak, kural koyucu, yönlendirici, koordine edici, destekleyici ve denetleyici olarak yeniden yapılandıracağız.

Afet kriz yönetimine doğrudan ya da dolaylı olarak katkı sağlayacak olan kuruluşlar arasında koordinasyon sağlayacak, İl ve Bölge müdürlükleri oluşturacağız.

Afet yönetimini Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri 2030 ve Sendai Afet Risk Zararlarını Azaltma Çerçevesi’ne uygun bir biçimde yürüteceğiz.

Afet riskini azaltma politikası kapsamında “Mekânsal Acil Durum Planları” yapacağız.

Risk azaltma kararlarının, risk altındaki bölgelerde yaşayan yurttaşlarla birlikte alınması için hem ulusal hem de yerel ölçekli platformlar oluşturacağız.

Doğal afet riski yüksek olan yerleşim yerlerinde, afete karşı alınacak önlemleri ve afet sonrası müdahale planlamasını yerel yönetimlerle birlikte hazırlayacağız.

Riskleri azaltmak amacıyla belediyelerle birlikte sakınım planları hazırlayacağız.

Afet Bilgi ve Veri Merkezleri yoluyla afetle mücadele ve afete müdahale süreçlerine dair bilgi kirliliğini önleyerek afete dair tüm bilgileri yurttaşların erişimine açacağız.

Afet bütçesine dair tüm bilgileri, afete dair kamusal yatırım ve çalışmaları, denetimleri izlenebilir ve hesap verebilir kılacağız.

Toplanan afet vergilerinin, afetin zararlarını azaltacak tedbirler ve afet sonrasındaki normale dönüş ile rehabilitasyon çalışmaları için harcanmasını sağlayacağız.

Afet riski tespitlerini bilimsel ve objektif verilere göre hazırlanan raporlarla yapacağız.

Fay hattı üzerindeki tüm yerleşim birimlerinde bulunan yapı stokunun risk analizlerini süratle tamamlayacağız.

İstanbul depremine karşı, risk azaltmayı hedefleyen Hayat İstanbul Projesini başlatacağız.

Deprem ve doğal afet riskinin yüksek olduğu tüm kentlerde güçlendirme ve yeniden inşa projeleri yapacağız.

Deprem bölgelerinde deprem raporu olmayan yapıların deprem raporları hazırlanmasını, olası depremlerde ne kadar hasar alabileceğinin simülasyonlarının yapılmasını sağlayacağız.

Deprem riski taşıyan yapılarda, okul, hastane, sosyal hizmet binaları başta olmak üzere depreme karşı güçlendirme çalışmalarını hızlandıracağız.

Deprem bölgelerinde mikro planlamalar yapacak, zemin etüt sonuçlarına göre imar planlarını revize edeceğiz.

Tarihi ve kültürel mirasın afetlere karşı korunması için seferber olacak, özel koruma planları hazırlayacağız.

Deprem tehdidi altındaki bölgelerde, ivedilikle yeterli deprem toplanma alanları tesis edecek ve bu alanların imara açılmamasını güvence altına alacağız.

Kamusal müşterek alanları, afet durumlarında kullanılabilecek mekânlar haline getireceğiz

Yurttaşların kolayca erişebileceği konumlarda, arama-kurtarma, ilk yardım ve diğer temel ihtiyaç malzemelerinin bulunduğu üniteleri barındıran, afetzedelerin her türlü ihtiyaçlarını karşılayacak alt yapı ve mekânlara sahip barınma alanları oluşturacağız.

Erken uyarı ve etkin müdahale yöntemlerini ulusal dijital afet yönetimi stratejimizin ve bilgi sistemi altyapımızın merkezine yerleştireceğiz.

Afet ve acil durum odaklı çalışan gençlik yapılanmalarını, öğrenci topluluklarını, sosyal girişimleri ve kâr amacı gütmeyen sosyal kooperatifleri gibi gönüllü müdahale yapılanmalarını oluşturarak afete müdahalenin verimliliğini artıracağız.

Afete müdahale konusunda özel eğitim görmüş ve uzmanlaşmış personel sayısını artırıp özlük haklarını güçlendireceğiz.

İklim, coğrafya, kültür ve benzeri özelliklerle uyumlu kent ve konut planlamalarını esas alarak, yapı stoklarının afete karşı dirençlerini artıracağız.

DASK’ı tüm afet türlerini ve konut harici yapıları da kapsayacak şekilde geliştireceğiz.

Doğal afetler dışında kalan olağanüstü durumlar ve insan kaynaklı afet ve acil durumlara karşı Kriz Yönetimi Sistemi oluşturacağız.

İtfaiye ekiplerimizin hem eğitim hem teknik kapasitelerini güçlendireceğiz.

Afet sonrası hak sahipliği kavramını yeniden düzenleyerek hakkaniyeti sağlayacağız.

Afet sonrasında evleri “oturulmaz” hale gelen mülkiyet sahibi ve kiracı yurttaşlara geçici barınma imkanları sunup, eşya ve kira yardımı yapacağız.

Afetlere sebebiyet veren suçlarda caydırıcı ve etkin ceza ve infaz sistemi getireceğiz.

İnşaat mühendisi, mimar, kent plancısı ve sismolog yetiştiren üniversite, akademi ve yüksekokulların müfredatına deprem mühendisliği ve mühendislik sismolojisi eğitimi ekleyeceğiz.

Afet bilinci ve eğitiminin okul öncesinden başlayarak bütün topluma yaşam boyu verilmesini sağlayacağız.

Afet ve Acil Durum hallerinde medyanın doğru, sürekli ve güvenilir bilgiye ulaşarak halkımızı ve ilgili kurumları doğru bilgilendirmesini sağlayacağız.